Project Tübingenchip aan het Radboud UMC gestaakt
Begin 2018 startte een project aan het Radboud UMC in Nijmegen onder leiding van Oogwetenschapper prof. dr. Caroline Klaver. Het moest leiden tot implantatie van een retinachip bij 10 kandidaten met RP die daarmee een kunstmatige vorm van zicht zouden verwerven. Retina Implant AG ontwikkelde het implantaat samen met het Institute for Ophthalmic Research van de universiteit van Tübingen . Drie testers van het prototype konden in 2010 grijswaarden onderscheiden, personen zien en tot op zekere hoogte lezen. De chip leverde in 2010 een beeld op van 38 bij 40 pixels. Sindsdien werkte men aan verbetering.
Bedrijf failliet
Klaver en haar team kregen eind maart bericht dat de hoofdinvesteerder van het bedrijf zich had teruggetrokken. Retina Implant AG was failliet. Het bedrijf zelf meldt het faillissement vanaf 19 maart op haar website en noemt als redenen: een innovatievijandig Europees klimaat met rigide regelgeving en resultaten die uiteindelijk niet naar verwachting waren.
Het Nijmeegse project stond of viel met de gratis levering van de ‘Tübingenchip’. “Dan hoefden wij alleen de andere kosten nog maar te betalen”, aldus Klaver. “Nu er geen implant is, is ook het project niet financieel haalbaar meer. En als een bedrijf de stekker eruit trekt is het überhaupt niet verstandig om zo’n ding te implanteren”
Voor het Nijmeegse projectteam kwam het bericht, na ruim een jaar voorbereiding, als een donderslag bij heldere hemel. Een jaar voorbereidingstijd, een selectie van kandidaten voor de implantatie van de chip, gesprekken met zorgverzekeraars over kostenvergoeding, een promovendus die zeeën van tijd in het project stak. Alle inspanningen zijn vergeefs gebleken.
De 10 kandidaten die na gesprekken en onderzoek door de selectie waren gekomen, zijn direct telefonisch geïnformeerd en kregen begin april een nette brief met uitleg, vertelt Klaver. Is hun hoop daarmee de bodem ingeslagen? Al is het bericht natuurlijk teleurstellend, dramatisch is het niet, meent Klaver. “Het waren reële mensen. Daar hebben we ze ook op uitgezocht. Want als je bij zo’n implant verwacht dat je met beide ogen weer gewoon kan zien, is dat niet reëel”. De kandidaten wisten dus dat ze hun verwachtingen laag moesten houden.
Technologisch verder ontwikkelen
Hoewel de kwaliteit van bestaande implantaten voldoende reden gaf om het Tübingenproject te starten, garandeert dit overduidelijk geen succes, constateert Klaver. “Zo’n investeerder trekt niet voor niets de stekker eruit. Ik denk dat er toch meer technische ontwikkelingen aan ten grondslag moeten liggen, wil dit weer iets gaan opleveren.” Gaat het hele project nu in rook op? Niet helemaal, volgens de wetenschapper. Er zullen binnen nu en 5 jaar ongetwijfeld partijen aan de slag gaan met die technische ontwikkelingen. “Het is een kwestie van tijd en geld.”
Geduld
Klaver gelooft dat de technologische ontwikkelingen op dit vlak niet zijn tegen te houden. Het Radboudproject heeft dus wat haar betreft een open einde. Maar de kandidaten zullen het geduld van een wetenschapper moeten hebben. “Of we over 5 jaar al opnieuw met een implant aan de slag kunnen, weet ik echt niet. De positieve kant van de zaak is dat die dan beter van kwaliteit zal zijn. En daarmee is de patiënt gebaat.”
