Te weinig gehandicapten op TV
Charlotte van Slageren onderzocht namens de Erasmus Universiteit de vertegenwoordiging van mensen met een beperking in talkshows van de publieke omroep. Hiervoor analyseerde zij 1010 afleveringen uit 2008, 2013 en 2018 van verschillende talkshows. De conclusie: mensen met een handicap komen amper aan bod. In totaal waren er 6129 gasten, waarvan maar 66 met een beperking. Nu zijn er in Nederland méér mensen zonder een beperking – ongeveer 15,4 miljoen – dan mensen met een beperking – zo’n 2 miljoen – maar die verhouding blijkt niet uit de cijfers van van Slageren. Van de 6129 talkshowgasten zouden er zeker 795 een beperking moeten hebben.
Omroepen
NPO onderkent de ondervertegenwoordiging van gehandicapten op TV, maar bepaalt niet de inhoud van de programma’s op NPO 1, 2 en 3. Dat is aan de omroepen. Wel heeft de overkoepelende organisatie inspraak in de programmering en zou daarbij diversiteit en representativiteit aanmoedigen, zo lezen we op eenvandaag.nl.
Minister van gehandicaptenzaken Rick Brink startte de beïnvloeding van de publieke omroepen afgelopen najaar al op, met ‘De Koffer van Rick’. Op de site van kro-ncrv lanceert hij de koffer met het motto ‘Van onvindbaar naar zichtbaar. Pak je podium. Je bent niet je beperking. Je bent je talent.’ Iedereen met een beperking en een specifiek talent, een bijzondere visie of interessante mening kan zich beschikbaar te stellen om op TV te komen. Brinck beoogt ‘een imposant overzicht van mensen met een bijzonder talent en toevallig ook nog een beperking. Deze lijst bieden we alle programmamakers in Nederland aan. We zorgen regelmatig voor een update. Zo kunnen zij alle soorten specialisten vinden binnen de groep mensen met een beperking.’
Zichtbaarheid
“Alles begint met zichtbaarheid. En de media zijn daarbij heel bepalend”, stelt Brinck. Elianne Speksnijder kan daarover meepraten. Ze is het eerste Nederlandse model dat in een rolstoel naar de Fashion Week in Milaan gaat en constateert op eenvandaag.nl: “Je blijft het perfecte plaatje voorgeschoteld krijgen." Als oplossing ziet ze nieuwslezers of presentatoren met een handicap.
Dat de representatie van mensen met een handicap in de media niet is zoals die zou moeten zijn, weet ook blinde cabaretier Vincent Bijlo. In de talkshow ‘Het Mediacapitool’ van spreekbuis.nl. stelde Bijlo eind 2019 dat de VARA geen blinden op tv wil. “De VARA wilde mijn cabaretshows destijds niet uitzenden en dat ging, zegt men, omdat ik blind ben. Ze vonden het dan niet zo’n prettig idee als men langer tegen een blinde zou aankijken. Toen zei ik: ‘Dan zetten we er toch gewoon een collectebus naast, dan kunnen de mensen ook nog doneren en dan heb je toch die cabaretshow.’”
